Czołg Tygrys – dlaczego musiał powstać?
Co czołg Tygrys lubi najbardziej? Shermana na śniadanie , na obiad Crusadera, a T-34 chętnie spałaszują na kolację. Witaj! Dziś dowiesz się co nie co o jednym z najbardziej znanych czołgów II wojny światowej – o Panzer VI ausf E Tygrys. Budził on niezwykły lęk u przeciwników, ze względu na jego potężne działo i niezwykle gruby pancerz. Zapraszam Cię do lektury…

Czołg Tygrys – przewaga Rosjan w ilości i jakości czołgów
Ta żartobliwa anegdota dobitnie wskazuje, jak wielkim poważaniem szczycił się czołg Tygrys w czasie II wojny światowej. Był to bez wątpienia najpotężniejszy, najgroźniejszy i budzący największy respekt wśród przeciwników czołg II Wojny światowej. I ten właśnie czołg chciałbym Ci przedstawić na początek.
Abyś zrozumiał, dlaczego ten czołg powstał, cofnijmy się do roku 1941 i ataku III Rzeszy na Związek Radziecki. Ogromna masa niemieckich żołnierzy i sprzętu uderzyła na…. jeszcze większą masę rosyjskich żołnierzy, wyposażonych…. w jeszcze większą ilość sprzętu.
Dla Niemców to był ogromny szok!!!
Do tej pory, we wszystkich dotychczasowych kampaniach (Polska, Norwegia, Francja i Bałkany) dzięki swojej sile i taktyce Blitzkriegu Wermacht osiągał bardzo szybkie i fantastyczne triumfy. Potężne natarcia tysięcy czołgów, wspieranych przez setki samolotów i artylerię doskonale się sprawdzały zarówno w Polsce jak i we Francji. Przeciwnik szybko był oskrzydlany i niszczony przez niemieckich żołnierzy. Czynnikiem decydującym okazywała się ilość i jakość niemieckiego sprzętu.
22 czerwca 1941 r. Niemcy zaatakowały jednak o wiele potężniejszego, niż Polska czy Francja, przeciwnika. Związek Radziecki w owym czasie miał więcej czołgów i samolotów niż wszystkie armie świata razem wzięte.
Czołg Tygrys – Doskonałe rosyjskie T-34 i KW postrachem Wermachtu
Jednak zostali odepchnięci przez Armię Czerwoną, która rzuciła do walki swoje doborowe dywizje wyposażone w czołgi T-34 i KW. Owe czołgi pod każdym względem przewyższały swoich niemieckich odpowiedników. Miały lepszy pancerz (w T-34 po raz pierwszy zastosowano skośny pancerz), lepsze uzbrojenie (świetna armata 76,2 mm), były dobrze przystosowane do działania w trudnym terenie (szerokie gąsienice). I było ich wtedy ok. 1500 – czyli prawie ½ całości sił pancernych III Rzeszy.
Dla porównania Wermacht dysponował tylko 439 czołgami Panzer IV (i to z krótką lufą), które nie były równorzędnym przeciwnikiem dla T-34. Aby móc zniszczyć T-34 od frontu, musiały zbliżyć się na odległość mniej niż 500 m., a KW to żaden ówczesny czołg niemiecki nie pokonał. Jedyną przewagę posiadali Niemcy w systemie łączności – wszystkie czołgi niemiecki były wyposażone w radiostację. U Rosjan żaden czołg ich nie posiadał.
Czołg Tygrys musi powstać!!!
Jedynym ratunkiem było słynne działo przeciwlotnicze Flak 36 8,8 cm. A ich Wermacht miał niewiele. Wtedy Niemcy zdali sobie sprawę ze swojej tragicznej sytuacji. Wiedzieli już, że aby mieć jakiekolwiek szanse na zwycięstwo, muszą skonstruować lepszy czołg I jak najszybciej wprowadzić go do seryjnej produkcji. Tak powstał plan stworzenia czołgu Tygrys.
Więc Niemcy musieli stworzyć nowy super czołg, który przechyli szalę zwycięstwa na ich stronę. I stworzyli…W kwietniu 1942 r. na poligonie w Kętrzynie oddzielne grupy konstruktorów niemieckich przedstawiły dwa modele czołgu ciężkiego – model Porsche i model Henschela. Oba modele poddano surowym testom w warunkach poligonowych. Z powodu zbytniego skomplikowania i awaryjności modelu Porsche, wygrał ten drugi.To Henschel miał produkować tą wspaniałą maszynę w swoich fabrykach w Kassel-Mittefield i Wegmann AG. Czołg nazwano Sdkfz 181 Panzerkampfwagen VI Tygrys ausf. H1 (po wprowadzeniu Tygrysa Królewskiego zmieniono oznaczenie na Ausf. E).
Czołg Tygrys – opis konstrukcji
CZOŁG TYGRYS – KADŁUB
był spawany ze stalowych płyt, które utwardzano powierzchniowo poprzez nawęglanie. Grubość pancerza wynosiła:
- 100 mm z przodu,
- 80 mm po bokach (przy gąsienicach tylko 60 mm)
- 80 mm z tyłu,
- 25 mm dno
- 25 mm góra przedziału silnikowego
Jak, że kadłub był ukształtowany pudełkowato i miał wiele powierzchni prostopadłych do lotu pocisku, jego właściwości ochronne nie były tak dobre jak w czołgu Pantera. Była to spora wada czołgu Tygrys. Dodatkową ochronę zapewniała warstwa Zimmeritu – specjalnej mieszanki amagnetycznej, która zapobiegała przyczepianiu się min magnetycznych do pojazdu.
CZOŁG TYGRYS – WIEŻA
była spawana ze stalowych płyt utwardzanych powierzchniowo. Chronił ją pancerz grubości
- do 100 mm z przodu,
- 80 mm po bokach
- 80 mmz tyłu,
- z 25 mm od góry
Wieża obracała się dzięki siłownikowi hydraulicznemu, napędzanemu przez silnik czołgowy lub ręcznie. Z boku wieży znajdowały się dwa okrągłe włazy, zaś z tyłu – dwukomorowy zasobnik na części zamienne. Wieżyczka obserwacyjna dowódcy była początkowo typu basztowego.

CZOŁG TYGRYS – PODWOZIE
ze względu na bardzo dużą masę pojazdu było dość skomplikowane. Tworzyły je 24 koła jezdne umieszczone w 4 rzędach. Opierała się na nich górna część gąsienicy. Początkowo posiadały gumowe bandaże, następnie wykonywano je całe ze stali. Były zamocowane do niezależnych amortyzatorów na drążkach skrętnych. Z przodu kadłuba znajdowały się koła napędowe a z tyłu napinające. Dzięki 4 amortyzatorom hydraulicznym dodatkowo zwiększał się komfort jazdy. Stosowano 2 rodzaje gąsienic: bojową o szerokości 725 mm i transportową 520 mm.
CZOŁG TYGRYS – NAPĘD
początkowo był to 12-cylindrowy, chłodzony cieczą, rzędowy silnik gaźnikowy Maybach HL 210 P30 o mocy 650 KM (476 kW). Chłodnice umieszczono z dwóch stron silnika. Dopływ powietrza do silnika zapewniały 2 podwójne wentylatory typu Cyklon oraz 4 duże, osłonięte siatką otwory wentylacyjne na górnej płycie pancerza. Czołgi Tygrys pierwszych serii produkcyjnych miały dodatkowe filtry powietrza typu Feifel na zewnątrz maszyny. Czołg mógł zabrać w swoich zbiornikach paliwa 534 dm³ benzyny, jednak ze względu na ogromne zużycie paliwa (1000 dm³/100 km w terenie i 650 dm³/100 km po drodze) zasięg był bardzo mały i wynosił tylko 100 km po drogach. Była to kolejna wada czołgu Tygrys. Skrzynia biegów OLVAR miała osiem biegów do przodu i cztery do tyłu.
CZOŁG TYGRYS – UZBROJENIE
głównym orężem maszyny była armata KwK 36 L/56 kal. 88 mm o doskonałych właściwościach przeciwpancernych.
Stosowano kilka rodzajów pocisków:
Pocisk | Masa | Prędkość pocz | Przebijalność pancerza (w mm) | ||||
100 m | 500 m | 1000 m | 1500 m | 2000 m | |||
PzGr 39 – przeciwpancerny | 10,2 kg | 773 m/s | 120 mm | 110 mm | 100 mm | 91 mm | 84 mm |
PzGr 40 – podkalibrowy | 7,3 kg | 930 m/s | 170 mm | 155 mm | 138 mm | 122 mm | 110 mm |
HlGr kumulacyjny | 7,7 kg | 600 m/s | 90 mm | ||||
SpGr L/4,5 | 9,4 kg | 750 m/s | nie dotyczy |
Do obrony przed piechotą przeciwnika służyły 2 karabiny maszynowe MG 34 kal. 7,92 mm. Jeden był umieszczony w wieży i sprzężony z armatą, drugi był w kadłubie po lewej stronie. Zapas amunicji do armaty wynosił 92 pocisków a do karabinów maszynowych – 5 100 szt.
CZOŁG TYGRYS – ZAŁOGA
składała się z 5 osób. Kierowca siedział z przodu kadłuba po lewej stronie. Obok, po prawej stronie miał swoje miejsce strzelec-radiotelegrafista, który zajmował się łącznością i obsługą przedniego karabinu maszynowego. W wieży zajmowali swoje miejsca ładowniczy, celowniczy i dowódca. Załogę czołgu Tygrys stanowili najbardziej doświadczeni czołgiści w niemieckiej armii.
– SYSTEM KIEROWANIA OGNIEM
Celowniczy miał do swojej dyspozycji dwuobiektywowy celownik teleskopowy Carl Zeiss TZF 9b, o 2,5-krotnym powiększeniu i polu widzenia 23°. Pojazdy produkowane w późniejszych seriach wyposażone były w celowniki teleskopowe, jednoobiektywowe TZF 9c o takich samych parametrach. Celowniki były wykalibrowane w następujących zakresach:
- od 0 do 4000 m dla armaty KwK36,
- od 0 do 1200 m dla karabinu maszynowego MG34.
– WYPOSAŻENIE RADIOWE
składało się z
Czołg Tygrys – Rozwój czołgu ciężkiego
W późniejszych modelach wprowadzono liczne modyfikacje Panzer VI poprawiające niektóre mankamenty
- zmieniono właz ewakuacyjny w wieży, dodano wyrzutnie min przeciwpiechotnych.
- pierwsze 495 czołgów Tygrys mogło, dzięki tzw. kominom powietrznym, pokonywać przeszkody wodne o głębokości do 4 metrów. Następne serie nie miały już takich możliwości, ale nadal mogły zanurzyć się na głębokość 1,6 m.
- poprawa rozmieszczenia kół nośnych, dzięki którym czołg ten stał się mniej skomplikowany i wytrzymalszy. W późniejszych modelach czołg posiadał peryskop, przez co łatwiej było dowódcy orientować się na polu bitwy
- od 251 maszyny zmieniono silnik na mocniejszy Maybach HL 210 P45 o mocy 700 KM (515 kW)
Czołg Tygrys – inne pojazdy na jego podwoziu
- Ferdinand/Elefant – samobieżne działo pancerne. Doskonale opancerzony i uzbrojony pojazd. Mógł zniszczyć każdy czołg przeciwnika z odległości nawet 3 km. Wyprodukowano tylko 90 egzemplarzy.
- Sturmtiger – samobieżny moździerz kal. 380 mm. Wyprodukowano 18 egzemplarzy
- Panzerbewehlswagen – czołgi dowodzenia z ulepszoną radiostacją
- BergepanzerTiger – wóz pogotowia technicznego z dźwigiem zamiast armaty
Czołg Tygrys – dane taktyczno-techniczne
Produkcja | Sierpień 1942 r. – sierpień 1944 r. | |
Ilość | 1355 egzemplarzy | |
Załoga | 5 osób | |
Masa | Pz VI H1: 57 ton Pz VI E: 56 ton | |
Nacisk na grunt | 1,08 kg/cm² | |
Wymiary | długość 8,45 m (kadłub m) szerokość 3,71 m wysokość 2,93 m | |
Napęd | 12-cylindrowy, rzędowy, gaźnikowy, chłodzony cieczą silnik Maybach HL210 P45 o mocy 650 KM (pierwsze 250 czołgów) lub Maybach HL230 P45 o mocy 700 KM (pozostałe) | |
Moc jednostkowa | 11,4 KM/t (poierwsze 250 egzemplarzy) 12,5 KM/t (pozostałe) | |
Pojemność zbiorników | 534 litry | |
Spalanie na 100 km | Droga: 543 litry | Teren: 905 litrów |
Prędkość | Droga: 38 km/h | Teren: 16 km/h |
Zasięg | Droga: 100 kilometrów | Teren: 60 kilometrów |
Uzbrojenie | Armata 8,8cm KwK 36 L/56 kal. 88 mm + 2-3 km MG 34 lub MG 42 kal. 7,92 mm | |
Pancerz kadłuba | Przód 100 mm (80º) boki 80 mm tył 80 mm góra 25 mm dół 25 mm | |
Pancerz wieży | Przód 100 mm (80º) boki 80 mm tył 80 mm góra 25 mm jarzmo armaty 110 mm | |
Pokonywane przeszkody | Wzniesienia: 30 º ściana pionowa: 79 cm brody: 120 cm rowy i okopy: 229 cm |
Czołg Tygrys – podsumowanie
Panzerkampfwagen VI Tygrys stanowił nową jakość dziedzinie pojazdów bojowych. Niesamowicie gruby pancerz w połączeniu z śmiercionośną armatą kal. 88 mm stanowił o jego potędze. Mógł zniszczyć każdy czołg nieprzyjaciela z odległości nawet 3 km. Był najpotężniejszym czołgiem II wojny światowej.
To wszystko na dzisiaj o czołgu Tygrys. W następnym artykule przybliżę Ci nieco jego działania bojowe na froncie wschodnim.
Źródła wiedzy:
- Wydawnictwo Militaria nr 5: Janusz Ledwoch „Pzkpfw VI Tiger„
- Andrzej Zasieczny „Broń pancerna III Rzeszy: Tom I”
- achtungpanzer.com
- tanks-encyklopedia.com
Pozdrawiam serdecznie i do zobaczenia następnym razem.

autor bloga
Kliknij teraz w przycisk „Pobierz za darmo” aby otrzymać fragment mojego ebooka
PS. Jeżeli spodobał ci się ten artykuł, to proszę
- 1.kliknij w przycisk „Lubię to” i
- 2.udostępnij go znajomym na Facebooku lub
- 3.udostępnij go na forum z tematyki militarnej, np. http://forum.militarium.net, http://www.serwis-militarny.net/forum, http://www.forum.militarni.pl, http://www.historycy.org
- 4.skomentuj go poniżej
Znacznie poprawi to pozycje mojego bloga w wyszukiwarce Google i da mi motywacje do dalszej pracy i prowadzenia tego bloga.