Pzkpfw III z lepszą armatą – wersje od J do N

Jak już wiesz, we wcześniejszych wersjach Pzkpfw III miał armatę L/46,5 kal. 37 mm lub L/42 kal. 50 mm. Cechowały się one niską prędkością początkową pocisku (685 m/s dla pocisku p-panc PzGr kal. 50 mm), przez co słabo radziły sobie z nowoczesnymi czołgami przeciwnika. Pancerze francuskich Somua S-35, B1 i angielskich Matild Mk. II były poza zasięgiem dla omawianego tutaj czołgu.

A jak zaczęła się wojna III Rzeszy z ZSRR i Panzerkampfwagen III spotykał na swojej drodze rosyjskie T-34 i KW-1, to już było naprawdę kiepsko z niemieckimi czołgistami. Wielokrotnie zdarzało się, że taki KW obrywał po kilkadziesiąt razy z działa Pzkpfw III i wszystkie pociski odbijały się od jego pancerza.

Pzkpfw III – z nową, dłuższą armatą

Dlatego Niemcy postanowili wydłużyć lufę armaty kal. 50 mm z 42 kalibrów do 60 kalibrów, dzięki czemu prędkość początkowa pocisku znacznie wzrosła – do 835 m/s dla pocisku p-panc PzGr. I już znacznie łatwiej było niemieckim czołgistom przebijać pancerze przeciwnika swoimi pociskami. O ile wcześniej Panzer III nie miał żadnych szans z T-34, to uzbrojony w lepszą armatę mógł przebić przedni pancerz już z odległości 500 m.

Tutaj przedstawiam ci tabelę, z której możesz dowiedzieć się, jak radziły sobie pociski z wszystkich armat czołgu Pzkpfw III

Źródło: www.panzerwaffe.pl

Teraz czas, abyś poznał wersje czołgu Pzkpfw III z armatą KwK 39 L/60 kal. 50 mm. Gotowy? Ok. do dzieła …

Pzkpfw III J

Produkcja tej wersji trwała od marca 1941 r. do lipca 1942 r. Z fabryk wyjechało 1549 czołgów Pzkpfw III J jeszcze z „krótką lufą” oraz 1067 egzemplarzy już z „długą lufą”. Daje to łączną ilość 2616 pojazdów

Pzkpfw III J oprócz dłuższej armaty miał też grubszy pancerz – czołowy 50 mm, tylny tak samo, boczny i pancerz wieży po 30 mm. Wieża miała dodatkowe 20 mm stali ochraniające jarzmo działa. Kolejne serie posiadały  pancerz czołowy pogrubiony jeszcze o kolejne 20 mm stali.

Niemcy zmienili filtry powietrza – teraz montowano je bezpośrednio na gaźnikach. Wprowadzenie gąsienic o szerokości 400 mm pociągnęło za sobą potrzebę dokonania zmian w konstrukcji kół napinających i napędowych. Zmodyfikowano też szczelinę obserwacyjną w wieży. Niemcy zastosowali też nowe rodzaje drążków skrętnych.

A teraz czas na kolejną wersję 🙂

Pzkpfw III L

Tą wersję Niemcy budowali, gdy okazało się, że zamontowanie standardowej wieży Panzer IV G na podwoziu Pzkpfw III jest niewykonalne. Dlatego zamówili kolejną wersję, która miała wszystkie modyfikacje swojej poprzedniczki.

Znowu pogrubiono pancerz czołowy o kolejne 20 mm. Niemieccy konstruktorzy bawili się też przy jarzmie armaty, szczelinach obserwacyjnych czy mechanizmu napinającego gąsienice.

Dla Afrika Korps gen. Rommla przygotowano specjalne wersje Pzkpfw III L (Trop), w których przeniesiono wloty powietrza do silnika z pancerza silnikowego do środka przedziału bojowego. Poza tym zmodyfikowano filtry oleju oraz właz do przedziału silnikowego. Chłodnice wyposażono w filtry i powiększono do nich wloty. Zastosowano też metalowe prowadnice powietrza tak, aby wychodziło ono pionowo do góry.

Od czerwca do grudnia 1942 roku z fabryk wyjechało 653 egzemplarzy Pzkpfw III L. Użyto ich głównie do uzupełnienia strat w dywizjach pancernych na froncie wschodnim. W większej ilości trafiały do formowanych właśnie dywizji grenadierów pancernych Waffen SS: LSSAH, Das Reich, Tottenkopfw oraz dywizji GrossDeutschland.

A teraz możesz przeczytać o kolejnej wersji, czyli….

Pzkpfw III M

Stanowił on ostateczną wersję czołgu Pzkpfw III z armatą KwK 39 L/60 kal. 50 mm. Było to po prostu dalsze rozwinięcie wersji L. Oto lista najważniejszych ulepszeń:

• zwiększono zapas amunicji z 84 do 98 pocisków
• zamontowano przeciwciężar dla armaty
• zlikwidowano boczne włazy ewakuacyjne w kadłubie
• zamontowano 2 potrójne wyrzutnie granatów dymnych na bokach wieży
• przystosowano układ wydechowy do pokonywania przeszkód wodnych o głębokości 1,3 m (zamiast 0,8 m)
• przeniesiono reflektory z przodu kadłuba na błotniki

Łącznie wyprodukowano 250 sztuk z zamówionego 1000 w okresie od października 1942 roku do lutego 1943 r. Reszta kadłubów posłużyła do produkcji dział samobieżnych StuG III, miotaczy płomieni Pzkpfw III (Fl) a reszta do produkcji ostatniej wersji czołgu Pzkpfw III ausf N uzbrojonej w armatę kal. 75 mm.  Cena jednego czołgu Pzkpfw III M (bez uzbrojenia) wynosiła 96 183 ówczesnych marek.

Czołgi Pzkpfw III M stanowiły uzupełnienie etatów dla jednostek pancernych i grenadierów pancernych. Były używane między innymi w 11 i 23 Dyw. Pancernych oraz 16 Dywizji Grenadierów Pancernych. 50 egzemplarzy otrzymała odtworzona na Sycylii 15. Dyw. Gren. Panc. Jeszcze można by wspomnieć o elitarnej Dywizji Pancerno-Spadochronowej „Hermann Göring”.

Teraz czas byś poznał ostatnią wersję….

Pzkpfw III N

Była to jedyna wersja tego czołgu z działem innego kalibru niż 37 mm i 50 mm. Uzbrojenie stanowiła „krótkolufowa” armata KwK 37 L/24 kal. 75 mm (zapas 64 pocisków). Była to ta sama armata, co w Panzer IV w wersjach A-F1.

Oprócz nowej armaty ta wersja miała też szereg pomniejszych usprawnień. Na przykład zmodyfikowano jarzmo armaty, zlikwidowano otwór obserwacyjny po jej prawej stronie. Niektóre egzemplarze posiadały wieżyczkę dowódcy taką jak w Panzer IV G.

Łącznie wyprodukowano 663 egzemplarze Pzkpfw III N w okresie od czerwca 1942 r. do lipca 1943 r, kolejne 37 sztuk to przebudowane poprzednie wersje Pzkpfw III. Służyły m.in. jako osłona Tygrysów przed piechotą w batalionach ciężkich czołgów. W niewielkiej ilości trafiły także do jednostek pancernych np. 20 Dyw. Panc. czy Dyw. Gren. Panc. SS „Totenkopf”. 7 stuk otrzymała Rumunia, a 10 Słowacja. Te drugie uczestniczyły w słowackim powstaniu przeciwko Niemcom w 1944 r (sic!)

A teraz omówię dane techniczno-taktyczne omawianych wersji…

Pzkpfw III J-N – dane techniczno-taktyczne

Pzkpfw III z „długolufową” armatą – podsumowanie

Czołg Pzkpfw III w wersjach z armatą L/60 powstał jako przeciwwaga dla sowieckich czołgów T-34 i KW. O ile pociski ppanc. PzGr  z działa kal. 37 mm z odległości 500 m mogły przebić pancerz grubości tylko 29 mm, a z „krótkolufowej pięćdziesiątki” 43 mm, to już z działa KwK 39 L/60 kal. 5 cm było to 57 mm. Jednym słowem, różnica duża. T-34 można było zniszczyć z takiej odległości.

Wyprodukowano łącznie 4182 czołgów Pzkpfw III w wersjach J-N, z czego 1549 było jeszcze z „krótkolufową” armatą kal. 50 mm, 663 z armatą kal. 75 mm a reszta z długolufową armatą kal. 50 mm.

To tyle na dzisiaj. Jakie masz wrażenia po przeczytaniu tego artykułu? Podziel się nimi w komentarzu na dole strony. W następnym artykule będzie małe podsumowanie o czołgu Pzkpfw III.

Źródła wiedzy:

1. Wydawnictwo Militaria nr 10: J. Ledwoch, Z. Borawski „Panzer III”
2. achtungpanzer.com
3. tanks-encyklopedia.com

Do usłyszenia po następnym razem

Teraz kliknij w poniższy link „Pobierz za darmo” aby pobrać fragment mojego ebooka

PS. Jeżeli spodobał ci się ten artykuł, to proszę kliknij w przycisk „Lubię to” i udostępnij go znajomym na Facebooku lub na forum z tematyki militarnej, np.

• http://forum.militarium.net,
• http://www.serwis-militarny.net/forum,
• http://www.forum.militarni.pl,
• http://www.historycy.org

lub innym, na którym się udzielasz – oni też mogą chcieć go przeczytać. Znacznie poprawi to pozycje mojego bloga w wyszukiwarce google i da mi motywacje do dalszej pracy i prowadzenia tego bloga.